Klasztor Santa María w Ripoll

Klasztor benedyktyński w Ripoll został założony przez hrabiego Wilfreda Włochatego w IX wieku. Bardzo szybko stał się jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych późnego średniowiecza. Z tego powodu był poddawany kolejnym rozbudowom, aż w XII wieku nabrał kształt, jaki podziwiamy dzisiaj. Głównym elementem klasztoru jest romański portal z XII wieku, podzielony na siedem poziomych sekcji, na którym przedstawiono sceny biblijne, historyczne i alegoryczne. We wnętrzu zachowały się trzy z pięciu naw. W transepcie oraz w ścianach nawy głównej znajdują się grobowce, w których spoczywa kilku hrabiów Besalú i Barcelony, w tym sam założyciel Wilfred Włochaty. Krużganek świątyni składa się z dwóch kondygnacji. Jego budowę rozpoczęto w XII wieku, ale wstrzymano do końca XIV wieku. Górna galeria została ukończona w XVI wieku.